Legendarisch Kampen.

 

Aandacht voor de prachtige Hanze -stad Kampen!

Van jongs af aan geniet ik van de aanblik van Kampen.

Of ik nu richting Zwolle of Emmeloord ga, altijd neem ik even de tijd voor een blik over de IJssel,

met het prachtige uitzicht op Kampen.

 

Daarom wil ik nu even stilstaan bij Kampen en niet er voorbij rijden!

 

Kampen heeft een rijke geschiedenis; heeft prachtige historische gebouwen en bouwstijlen zoals uit de Jugendstil periode rond 1900.

 

Kampen heeft verschillende bruggen gehad, linksonder op de tekening een knipoog naar de bijzonder mooie brug uit 1874.

 

Kampen kent vele legendes, ik heb drie van deze legendes in mijn tekening verwerkt.

 

Steur:

De steur met de bel.

De burgemeester en schepenen waren zeer vereerd met het werkbezoek dat de bisschop aan Kampen zou brengen. Ze besloten dan ook dat de bisschop een luxe feestmaal voorgeschoteld diende te krijgen en vingen hiervoor een uitzonderlijk grote steur uit de IJssel. Een goed bereide steur zou de bisschop doen watertanden. Op het moment dat men de steur wilde fileren kregen de Kampenaren te horen dat de bisschop was verhinderd wegens ziekte.

De kans dat ze ooit weer een steur met een vergelijkbare omvang zouden vangen werd als uiterst klein ingeschat. Ze besloten daarom de steur van een zilveren bel te voorzien zodat ze hem in de toekomst konden traceren via het geluid van de bel. Ze lieten de steur weer los en na enige weken wordt het nieuwe bezoek aangekondigd. De steur is echter niet te vangen en de kok maakt uit nood Kampersteur (harde eieren in mosterdsaus).

 

Ui:

De Kamper ui.

Een rondtrekkende landloper maakt een boer en zijn vrouw wijs dat hij van alleen ui, water en zout soep kan maken. De boerenlui zijn geïntrigeerd en kijken aandachtig hoe de landloper zijn ui, water en zout in de pan gooit maar merken daarbij niet op dat ondertussen een aanzienlijk deel van hun voorraad eveneens in de pan verdwijnt "voor de smaak".

 

Koe:

Koe aan de toren.

Boven op de toren en meer precies op de omloop van de Nieuwe Toren woekerden plukken gras welig. Door de burgemeester en schepenen werd besloten een koe van één van de vele Kamper stadsboerderijen op te hijsen naar de omloop van de toren zodat zij daar het gras weg kon grazen. De koe werd met een touw om de nek naar boven gehesen. Toen de koe halverwege was riepen de Kampenaren: "Kijk toch eens hoeveel trek ie heeft. De tong hangt al uit z'n bek.

 

Bron : Wikipedia. 

Voor de liefhebber : in het boek Verse Kamper Uiensoep van de auteur Paul Reichenbach

staan alle bekende Legendes over Kampen!

 

 

Kunstacademie.

Februari 1990 heb ik een toelatingsexamen gedaan aan de kunstacademie te Kampen.

er waren ongeveer 150 kandidaten, waarvan er 15 aangenomen zouden worden voor een opleiding.

Ik had mezelf voorgenomen; ik waag het erop, hoor ik niet tot de 15 beste dan hou ik tekenen puur als hobby.

Je moet er natuurlijk wel je brood mee kunnen verdienen. Logisch dat de meeste kandidaten die aangenomen waren

reeds een Familie perspectief hadden, zoals een Drukkerij of een Reclamebureau.

Twee tekeningen die ik in 1990 meenam, om aan de Toelatingscommissie te laten zien. De eerste tekening links: Een gedicht van Toon Hermans, geïllustreerd met bomen en klimop.  Rechts een fantasie tekening van de Noordoostpolder: De tekening beeld een Geïndustrialiseerd Hoofd uit; symboliseert de mens. De Mens zelf heeft de keuze welke weg in te slaan; Wind- energie, of de weg van de Kern- energie. Kortom of een Noordoostpolder met Windturbines of een Kerncentrale.

Enigszins teleurgesteld kwam ik terug in Emmeloord na mijn afwijzing, de kreukels op de werkstukken zijn hier stille getuigen van.

Gelukkig herpakte ik mezelf, en heb het tekenen altijd gezien als een prachtige hobby!

 

Stilleven dat ik tijdens het toelatingsexamen heb getekend. Februari 1990.

Na dit avontuur, heb ik mijn werk op de Boomkwekerij weer opgepakt.

Ben in 1991 de In-service opleiding tot A- Verpleegkundige gaan doen te Apeldoorn; heb jarenlang voor de IJsselmeerziekenhuizen gewerkt en ben inmiddels 12 jaar werkzaam op de Spoedeisende Hulp te Sneek. Heb immer tekenen als hobby gehouden.

 

Met de Camera door Kampen:

Sail Kampen. April 2018. Eigen foto.

Hieronder: Kampen Kerst  2016 en 2019.    Zicht op de IJsselbrug vanaf de Nieuwe Toren.      Eigen Foto's.

 Direct hierboven de Koornmarkt Poort. 14e- 15e eeuw.   Eigen Foto.

Hieronder: Jugendstil / Art Nouveau invloeden vindt je door heel Kampen. Eigen Foto's.

Onder: Kampen was een machtige stad ; had ook eigen muntslag, getuige deze munten.

Duit Campen. 1660.  Eigen Foto.

Dubbele Wapenstuiver. Campen 1680.  Eigen Foto.

Arendschelling Campen 1612.  Eigen Foto.

Hieronder: Kampen had ook hondenbelasting, getuige deze twee hondenpenningen.    Eigen Foto.

 

 

 

 

Hieronder een stukje geschiedenis voor de liefhebber:                                                               Bron : Wikipedia.

 

Middeleeuwen.

Rond 1150 was er al houten bebouwing op de plaats waar het huidige Kampen ligt, maar de naam Kampen wordt in de geschiedenis pas genoemd in 1227. Kampen was in die tijd reeds een belangrijke en machtige stad ("het Rotterdam van de Middeleeuwen") en had een flinke vloot aan Koggeschepen. Met deze Koggeschepen werd de Ommelandvaart gemaakt: de zeereis rond Denemarken naar de Oostzee. In de steden rond de Oostzee werd zout verhandeld, dat Kamper Koggen uit Portugal hadden gehaald. De stad kreeg stadsrechten omstreeks 1236. De gunstige ligging aan de drukbevaren handelsroute tussen de Zuiderzee en de Rijn maakte dat Kampen zich al snel ontwikkelde van eenvoudige nederzetting tot welvarende handelsstad die zou uitgroeien tot een van de machtigste en toonaangevende steden van Noordwest-Europa.

Het verzanden van de IJssel maakte vanaf 1430 zeer geleidelijk een einde aan de voorspoed van Kampen. Gedurende lange tijd wilde Kampen zich niet tot een verbond laten verplichten en economische en politieke concessies te leveren aan andere steden, zoals in de Hanze gebruikelijk was. Toen het Graafschap Holland oorlog voerde tegen de Hanze kwam aan deze situatie een einde: de stad werd gedwongen te kiezen voor een van beide zijden. Kampen was van oorsprong meer georiënteerd op de Oostzeehandel en handel met het achterland van de Rijn, en trad daarom in 1441 formeel toe tot de Hanze. De stad had veel invloed binnen de Hanze: ondanks luidkeels protest van benedenloopse steden aan de IJssel en andere Hanzesteden werd in 1448 besloten tot de bouw van een brug over de IJssel. Dit karwei werd in een recordtijd van 5 maanden voltooid. Met deze brug hoopte Kampen meer binding te hebben met het achterland.

 

Na - middeleeuws.

Op 11 augustus 1572 werd Kampen op de Spanjaarden veroverd door Willem van den Bergh, een zwager van Willem van Oranje. Na het bloedbad van Zutphen op 15 november gaf de stad zich echter vrijwillig over aan de Spanjaarden. In 1578 kwam de stad weer in Staatse handen na het Beleg van kampen.

Kampen verkreeg pas weer naam in de 19e eeuw. Kampen was toen vanuit zee moeilijk bereikbaar, omdat de omliggende watergebieden verzand en dus ondiep waren. Gedurende de voorgaande eeuwen is de waterloop van de IJssel wel meerdere malen uitgebaggerd. De hoofdvaarroute werd ook meerdere malen verlegd, als reactie op de natuurlijke loop. In de 19e eeuw begon men actief in te grijpen: rivierlopen werden afgedamd, om meer water met hogere snelheid door één of twee hoofdvaarroutes te laten gaan. Dit had als voordeel dat er minder zand en slib werd afgezet, waardoor zo'n rivierloop zichzelf "schoon spoelde".

 

Nijverheid in de 19e en 20e eeuw.

Tabak.

Vanaf ongeveer 1815 bepaalde de tabaksindustrie het gezicht van Kampen. Rond 1880 was bijna de helft van de Kamper bevolking werkzaam in de tabaksindustrie en werden 1,5 miljoen sigaren per week geproduceerd.

Rond 1850 hield de firma Berk in Kampen zich al bezig met de vervaardiging van pannen en ander keukengerei van metaal. Het bedrijf is officieel opgericht in 1851. Deze werd pas groot nadat het een order had gekregen voor eetbestek voor honderden militairen te maken. Vanaf 1884 werden er ook emaillen pannen gemaakt. Het bedrijf was zeer succesvol: bood het in 1866 nog werk aan 8 man, in 1913 was dit gegroeid tot 700 man. Door het bedrijf werden huizen gebouwd voor de slecht gehuisveste arbeiders

Het bedrijf Siebrand ontstond in 1920, naar aanleiding van het vergane schip West Aleta met Portugese wijn. De uitbater van het bedrijf, Jan-Willem Siebrand had een vaatje wijn weten te bemachtigen voor 200 gulden. Hij goot dit in flessen en was ze nog dezelfde dag kwijt. Hij richtte vervolgens een bedrijf op dat zich toelegde op de productie van gazeuse en alcoholische dranken. Tot 1965 was dit bedrijf gevestigd aan de Groenestraat in Kampen. Daarna verhuisde het naar de andere kant van de IJssel, naar IJsselmuiden. Het is nu een van de grootse wijnfabrikanten van Nederland met 60 werknemers.

 

Stadsmuren.

Kampen kende van oorsprong stadsmuren om de gehele stad heen. Gedeeltes van de muur aan de IJsselzijde zijn niet gesloopt, omdat daar inmiddels woon- en pakhuizen tegenaan waren gebouwd.

In 1812 mocht de muur aan de landzijde gesloopt worden. Het slopen begon toen weliswaar, maar werd pas in halverwege de jaren dertig van de 19e eeuw voltooid. Een gedeelte van het puin werd gebruikt voor strekdammen in het Keteldiep. Ook veel van de grote poorten en alle kleine poorten zijn gesneuveld. Daarna bleef Kampen evenwel een belangrijke garnizoensstad, dit had te maken met de strategische ligging van Kampen in die tijd: aan de IJssel, aan de Zuiderzee en bij een brug van de IJssel, die vanaf 1600 tot midden 19e eeuw door een buitenwacht aan de andere kant van de IJssel bewaakt werd. Op de plek van de huidige Stadsbrug stond immers al sinds 1448 een permanente brug.

Kampen telde tot de jaren zeventig van de 20e eeuw drie kazernes: een was de Van Heutszkazerne aan het van Heutszplein aan de Oudestraat. Hierin was tot in het begin van de 21e eeuw een Kunstacademie gehuisvest.

Kampen heeft een flink aantal oude tot zeer oude gebouwen, waaronder resten van de oude stadspoort, (Koornmarktspoort, Cellebroederpoort, Broederpoort), en de Boven- of Sint-Nicolaaskerk. De structuur van de ommuurde stadvesting is in het stratenplan nog goed zichtbaar.

• De Koornmarkt poort aan de IJsselkant dateert waarschijnlijk uit de 14e eeuw en werd in de 15e eeuw voorzien van twee gedrongen torens op de buitenhoeken.
• De Broederpoort is een rechthoekig poortgebouw met vier slanke hoektorens, oorspronkelijk uit 1465, in 1615 verbouwd in renaissancestijl.
• De Cellebroederspoort is eveneens een rechthoekig poortgebouw, geflankeerd door twee zware ronde torens, oorspronkelijk uit 1465, in 1617 verbouwd, eveneens in renaissancestijl.

 

• Het voormalig stadhuis van Kampen dateert uit het einde van de 14e eeuw; in de schepenenzaal een rijke zandstenen schouw in renaissancestijl (1543–1545) en houtsnijwerk. Sinds 2009 is hier het Stedelijk Museum gevestigd. Het nieuwe stadhuis bevindt zich tegenwoordig aan het Burgemeester Berghuisplein.
• De Nieuwe Toren met carillon dateert uit de jaren 1648–1664 en werd ontworpen door Philips Vingboons.